Zaburzenia połykania – terapia neurologopedyczna

Zaburzenia połykania – terapia neurologopedyczna

Tranmautritam/pexels.com

Zdrowie i medycyna
Potrzebujesz ok. 3 min. aby przeczytać ten wpis

dr n. med. Marika Litwin

Wielu chorobom neurologicznym (np. udar mózgu, uraz czaszkowo-mózgowy, choroba Parkinsona, stwardnienie zanikowe boczne – ALS, stwardnienie rozsiane – SM, choroby otępienne) towarzyszą trudności związane z jedzeniem i połykaniem nazywane dysfagią.

Zaburzenia mogą być związane z gryzieniem, żuciem, tworzeniem kęsa, utrzymaniem pokarmu w jamie ustnej (dysfagia w fazie ustnej). Mogą również przejawiać się trudnością w wyzwoleniu odruchu połykania, krztuszeniem się i zachłystywaniem podczas jedzenia i picia (dysfagia w fazie gardłowej). Na zaburzenia połykania wskazują też: kaszel w trakcie i po posiłku, uczucie zalegania w gardle, nawracające infekcje płucne, utrata masy ciała.

Dysfagia prowadzi do poważnych powikłań, co negatywnie wpływa na stan ogólny i rokowanie. Najgroźniejszym powikłaniem jest zachłystowe zapalenie płuc oraz niedożywienie i odwodnienie mające szereg reperkusji internistycznych.

Dlatego też rozpoznanie i terapia zaburzeń połykania stanowią niezbędny element neurorehabilitacji

Vector illustration about dysphagia. Human compered in scheme. Closeup head with nasal cavity, mouth, tongue, trachea to lungs and esophagus to stomach. Explained how epiglottis blocks the larynx.

Diagnozowaniem zaburzeń połykania zajmuje się neurologopeda we współpracy z innymi specjalistami: neurologiem, gastrologiem, laryngologiem, geriatrą, fizjoterapeuta oraz dietetykiem lub specjalistą żywienia klinicznego.

Na diagnozę dysfagii składa się: wywiad dotyczący przebiegu choroby, analiza dotychczasowego postepowania żywieniowego, określenie stanu odżywienia, badanie sprawności narządów jamy ustnej i gardła oraz testowe próby funkcjonalne uzupełniane ewentualnie badaniem kwestionariuszowym. Jeżeli to konieczne dla pogłębienia diagnozy, logopeda kieruje pacjenta na badania instrumentalne – endoskopowe badanie połykania lub videofluoroskopię oraz konsultacje gastrologa bądź laryngologa.

Dla podjęcia terapii konieczne jest rozpoznanie patomechanizmu zaburzeń i określenie możliwości przywrócenia, modyfikacji funkcji bądź zastosowania postępowania adaptacyjnego. 

Stosuje się różne metody zależnie od etiologii, czasu wystąpienia zaburzeń, ich nasilenia i rodzaju oraz możliwości współpracy ze strony pacjenta i opiekunów.

W stanach ciężkich zaburzeń, decyduje się o żywieniu chorego drogą pozaoralną – przez PEG (przezskórną endoskopową gastrostomię), co nie wyklucza terapii w celu poprawy funkcji połykania.

 

Autorka: 

dr n.med. Marika Litwin – specjalista neurologopeda

Zainteresowania zawodowe: dysfagia, afazja, dysartria oraz neurorehabilitacja dorosłych. 

Terapia i poradnictwo w zakresie zaburzeń połykania (dysfagia), zaburzeń mowy (dysartria) i zaburzeń językowych (afazja). 

Wykładowca na Uniwersytecie SWPS, Wyższej Szkole Pedagogicznej im. Korczaka oraz na kursach specjalizacyjnych w zakresie neuropsychologii, na kursach szkoleniowych dla pracowników oświaty (logopedów, pedagogów). Autorka artykułów z zakresu dysfagii, afazji, dysartrii oraz serii profesjonalnych zestawów ćwiczeń do terapii afazji.

Wieloletnie doświadczenie kliniczne w zakresie diagnostyki i terapii logopedycznej w chorobach neurologicznych u dorosłych oraz jako wykładowca, szkoleniowiec. Autorka publikacji naukowych, dydaktycznych, popularyzatorskich oraz materiałów terapeutycznych dla pacjentów.

Od wielu lat zawodowo związana z Oddziałem Rehabilitacji Neurologicznej w Szpitalu Wielospecjalistycznym CKR Konstancin-Jeziorna. Na konsultację z Panią dr Litwin można umówić się w CKR w Konstancinie-Jeziornie, [email protected].

 

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

*